Comentarios

Pulsa este icono si opinas que la información está fuera de lugar, no tiene rigor o es de nulo interés.
Tu único clic no la borarrá, pero contribuirá a que la sabiduría del grupo pueda funcionar correctamente.

---

1. 

   #1 Ofydd 06 de dic. 2005

   Magnífico artigo que esboza moitas tradicións relacionadas coa festividade de San Xoán en Galiza, data de grande importancia se temos en conta que o nomenclátor tradicional do calendario galego chama San Xoán ao mes de xuño por enteiro.
   Eu quería apuntar catro cousiñas relacionadas coas lumeiradas do San Xoán na miña zona (comarca das Mariñas, cidade de Betanzos). Como digo, na miña zona coa lumeirada, que indispensablemente ten que estar acesa ás 12 da noite (a famosa hora meiga) quéimase un boneco feito de palla e roupas vellas. Polo que teño entendido e consultado, a queima do boneco (chamado Meco, Xan ou Xoán) responde a dúas orixes: a primeira, a purificación do lume novo queimando as roupas vellas (símbolo do pasado), e por outra banda sería un trasunto dun sacrificio humano que se oficiaba deste xeito nesta data en tempos pretéritos (ao xeito da substitución dos cranios por cabazas na noite de Santos ou Samain).
   A tradición esixe saltar o lume nove veces repetindo o esconxuro cada vez que se salte. O esconxuro di “Salve lume de San Xoán/ que non me trabe cadela nen can” ou “Salve lume de San Pedro/ que non me trabe cadela nen cadelo” (pois as lumeiradas teñen lugar en dous días, a véspera do San Xoán o 23 de xuño, e a véspera do San Pedro o 29 do mesmo mes). Pero hai unha cuestión máis ao saltaren o lume: o primeiro que o faga (o máis vello dos presentes) ten que levar as Herbas de San Xoán ao saltaren as nove veces.
   As herbas de San Xoán son un feixe de herbas do monte (nogueira, fiúncho, margaridas de San Xoán, rosas, carballo, romeu, dedaleira,…) que teñen que ser apañadas esa mesma tarde polo máis vello e o máis novo. Logo de saltar o lume con elas hai dúas opcións: deixalas ao relente para recolleren á mañá a auga ou directamente deitalas nunha tina con auga de manancial. Esta auga das herbas é para escorrentar o mal se lavas a cara con elas antes de que saia o sol. Logo tamén pode levarse para espallar pola casa. O ramo das herbas era habitual que rematara pendurado no cortillo ou no faiado da casa, para protexeren do mal de ollo. As cinzas da lumeirada escorrentaban o mal de ollo se se ciscaban polas leiras e camiños.
   
   Quixera comentar tamén dous detalles dos que acordei ao leren este artigo. A mañá de San Xoán era a data escollida polas mouras dos castros para peitearse ao sol e buscar quen as desencantase, sendo o día en que calquera home podía facerse cos tesouros dos castros.
   A segunda cuestión ven ao fío do romance da lavandeira que escribiu enya. A lenda da lavandeira parece ser que fai referencia á condena que recibían aquelas que se adicaban a facer prácticas Abortivas. Era imposible liberalas da condena porque desaparecían deixando un charco de sangue, o sangue do seu crime segundo a tradición. O do paxaro chamado lavandeira teño entendido que é outra manifestación desa condena.
   

2. 

   #2 Airdargh 06 de dic. 2005

   Ola Ofydd, de interese o que dis. Descoñecía o vencello do Aborto á Lavandeira, e outras cousas que engaden boa info ó artigo, Abondo vencellada. Tamén coido que é suliñabel o numero de apariciós de mouros na data devandita, os mouros viven noutro mundo baixo terra ou nos penedos xeralmente, a sua fasquía coma ente da outra banda fala dunha fronteira terreal que lembra á temporal trasposta nistas datas. Matinando nalguns vencellos ca fertilidade que supostamente e aloubada nos Maios por ex., atopo consideraciós que compre ter en conta se quermos atinar a ollar a complexidade no corpus rictus do antergo acto outrora resoltante dos vencellos fecundidade e fertilidade, dende outra banda pra nos decatar da sua importancia e dexergar o senso da sua loubanza.
   
   A divinidade soberana é trifuncional, tal ollamos na triplicidade das figuras ou os votos ás tres deidades na epigrafía galaica, ou esculturas nas que figuran sentadas con froitos da terra que representan Matres, , cun guerreiro ó carón, de cote co nome da Terra, ex. Matres Galaicas, ístas tense (Tranoy, Abalat) non coma sinxelo refrexo dun culto a fecundidade. Son o voto e refrexo da deidade triple que vencéllase á fertilidade polo pacto co rey, ca guerra e ca terra. Quen íalo dicir?. Atentón!

Hay 2 comentarios.
1