Autor: La Voz de Galicia
martes, 14 de junio de 2005
Sección: Lenguas
Información publicada por: Coronel
Mostrado 47.004 veces.


Ir a los comentarios

Presentan el documento en gallego más antiguo

El texto, titulado «O foro do bo burgo do Castro Caldelas», fue encargado por el Alfonso IX, rey de León y Galicia en 1228 y redactado en abril de ese año por un notario de Allariz

El documento más antiguo conocido en lengua gallega y hecho en Galicia, fechado en 1228, fue presentado por los responsables del Consello de Cultura Galega que destacaron además de contenido histórico y lingüístico.

El profesor de Sociolingüística de la Universidad de Santiago de Compostela Henrique Monteagudo explicó que el texto fue divulgado en 1896 por la duquesa de Alba en un libro que recopilaba documentos de su archivo.

Monteagudo indicó que el texto titulado «O foro do bo burgo do Castro Caldelas», fue encargado por el Alfonso IX, rey de León y Galicia en 1228 y redactado en abril de ese año por un notario de Allariz, una localidad considerada como «residencia temporal» de esa casa real en su estancia en territorio gallego.

Según Monteagudo, secretario del Consello de Cultura Galega, la duquesa creyó que se trataba de una traducción al romance de otro en latín fechado en 1172 del rey Fernando II de Leon y Galicia.

«Esta es la clave del malentendido», dijo Monteagudo, quien pudo ver personalmente hace una semana el documento, que se encuentra actualmente en un archivo en Madrid en muy buen estado de conservación.

«La lectura que pudo hacer la duquesa de Alba, que no sabía gallego, era meritoria pero obviamente defectuosa, y esa fue la lectura que todo el mundo reflejó», dijo Monteagudo.

Añadió que numerosos profesores e historiadores conocían el documento pero «no habían aclarado el significado real histórico y lingüístico, algo que podemos hacer ahora tras haber visto el original».

Destacó la excepcionalidad de ese texto no sólo por su fecha «temprana» sino también por el contenido, ya que se trata del «único documento que conocemos en gallego y que sale de una cancillería real».

Añadió que otro de los aspectos que «llama la atención» en el texto es que en la lista de «confirmantes» figuran en primer lugar los nobles y a continuación los religiosos, a diferencia de otros documentos similares de esa época en que el orden era al revés.

El experto en lengua gallega subrayó además la «regularidad verdaderamente asombrosa» de la redacción y la «ortografía sorprendentemente regular».

Monteagudo recordó que a título de comparación, el primer «texto original» de esas características históricas en castellano data de 1246 y en portugués el testamento de Alfonso II está fechado de 1214.

Más informacióen en: http://www.lavozdegalicia.es/inicio/noticia.jsp?CAT=126&TEXTO=100000071410


No hay imágenes relacionadas.

Comentarios

Tijera Pulsa este icono si opinas que la información está fuera de lugar, no tiene rigor o es de nulo interés.
Tu único clic no la borarrá, pero contribuirá a que la sabiduría del grupo pueda funcionar correctamente.


  1. #1 Coronel 14 de jun. 2005

    En este enlace podreis encontrar la transcripción de Henrique Monteagudo:

    http://www.consellodacultura.org/mediateca/pubs.pdf/doc_en_galego.pdf

  2. #2 ainé 14 de jun. 2005

    Interesante contenido, esperemos sigan saliendo a la luz otros documentos, a los que no se le ha dado importancia hasta ahora.

    Dicen (no se hasta que punto es cierto) que todavía hay muchos documentos pertenecientes al Ducado de Alba sin estudiar. La actual Duquesa (Doña María del Rosario Cayetana Fitz-James Stuart y Silva) es la heredera de diversos títulos nobiliarios procedentes de “casi” todo el territorio nacional.

    Entre sus títulos, destacar en este caso dos de los relacionados con Galicia:

    • XXII Condesa de Lemos
    • XIX Marquesa de Sarria

    Recordar que uno de sus antepasados, el llamado “Gran Conde de Lemos” (Don Pedro Fernández de Castro Portugal y Andrade, nacido en Monforte de Lemos , año 1576) tenía los siguientes títulos:

    • VII Conde de Lemos
    • IV Marqués de Sarria
    • Gentilhombre de La Cámara de Su Majestad
    • Comendador de La Encomienda de Peñafiel
    • Comendador de La Zarza de La Orden de Alcántara
    • Virrey, Gobernador y Capitán General del Reino de Nápoles
    • Presidente del Supremo Consejo de Italia.
    • Presidente del Consejo de Indias

    Fue mecenas de: Góngora, Mira de Amescua, Espinel, Quevedo, Cristóbal de Mesa y de Cervantes (quien le dedicó sus “Novelas Ejemplares”, sus “Comedias y Entremeses” y la segunda parte de “El Quijote”)

  3. #3 Crysaor 14 de jun. 2005

    Por cierto, he oido que Jose Maria del Nido Benavente (presidente del Sevilla FC) ha pedido en matrimonio a la duquesa de Alba, con la esperanza de coger algun dia un titulo...

  4. #4 Renubeiru 14 de jun. 2005

    Pues si Ainé tiene mas titulos que lagañas me quito en un año....por Leon tiene muchos, de hecho aqui esta la Comarca de Alba, con La Robla como cabeza, en la que se conserva la casa de los duques de Alba, ya que segun se cuenta por estos lares El Origen del Duquesado de Alba esta aqui en el norte de León.
    Entre otros titulos, la duquesa de Alba posee el titulo de Condesa de Luna

  5. #5 Renubeiru 14 de jun. 2005

    De todas formas tamien estoi contigo ainé , que salgan a la luz cientos de documentos de "lenguas romances" que estan ocultos o se quieren ocultar para dar una situacion "principia" al Castellano respecto a las demas lenguas peninsulares, cuando cada vez se va demostrando que son coetaneos y los primeros textos son del siglo XIII
    Esperaremos impacientes a que aparezcan los textos en ASTURLEONES Y en ARAGONES
    jeje
    estos Beticos.Crysanor...muy bueno el chiste

  6. #6 Brigantinus 15 de jun. 2005

    La importancia del texto, como relata la noticia radica en tratarse de un documento genuinamente gallego y salido de una cancillería real.

    De todos modos, se conocen documentos en gallego-portugués anteriores, aunque no ubicados en Galicia: la "Noticia de torto" (documento no literario, Braga, 1214) y el considerado texto más antiguo, la cantiga de escarnio de Joan Soares de Paiva (Ora fai ost´o sennor de Navarra) en Aragón en la última década del siglo XII.

    Desde luego, la noticia es importantísima. Veremos el caso que se le hace a nivel mediático, y su repercusión en los manuales y libros de texto (aún hoy no es fácil encontrar textos que incluyan en la nómina de Cancioneros al de Berkeley)

  7. #7 diviciaco 15 de jun. 2005

    Renubeiru, pero i documentos en asturleones ya los hay bien conocidos y estudiados y del siglo XII: Fueri D'Avilés (1155), Fueru D'Uviéu (1295), y Fueru Xulgu.

    La copia facsimilar del Fueru Xulgu (la de la biblioteca del estado de Baviera) lleva unos cuantos años editado, aunque creo que está agotado:

    http://ojanguren.ojanguren.com/cgi-vel/homero/WFICHA-LIBRO.pro?COD-LIBRO=125257

  8. #8 bracarense 15 de jun. 2005

    O texto mais antigo escrito em galego-português é anterior a 1175. Data, o mais tardar, de 1173, mas poderá ser ainda mais antigo. A notícia está em: http://www.instituto-camoes.pt/arquivos/lingua/maisantigo.htm

  9. #9 Renubeiru 16 de jun. 2005

    Diviciaco...ya se uqe los hay....y mas teniendo en cuenta que la cancilleria Real estaba en el Reino de Astur (1º de Asturias y despues de Leon), otra cosa es llega a ver transcripciones tan malas como las que vi del Fuero de Leon
    En estas transcripciones no se respeta nada y solo aparecen escasos documentos en asturleones.
    El fuero xulgo andolo buscando yo tamien, lo tuve en mis manos y estuve leyendo parte hace tiempo,y si, creo q este agotado, a ver si algun avido ermpresario grafico le da por reeditarlo que seguro que lo vende

  10. #10 Renubeiru 16 de jun. 2005

    A parte de los Fueros d'Aviles, Uvieo y Llión, tamien estan los de Zamora y Salamanca escritos en asturlliones

  11. #11 Gallo (Galo) 16 de jun. 2005

    Alfonso VI, al conocer la muerte trágica de su hijo Sancho en la batalla de Uclés -30 de mayo de 1108, exclamó el anciano monarca: "¡Ay meu fillo! ¿ay meu fillo alegria do meu coraçon, é lume dos meus ollos, solaç de miño vellez ¡Ay meu espello! en que eume soya ver, é tomaba un gran pracer! ¡Ay meu heredeiro mayor! Caballeros ¿Hume le lejastes? ¡Dadme meu fillo Condes!"
    Juramento que se tomaba a los reyes de Aragón , antes de reconocerlos como tal:
    "Nos que valemos tanto como vos e xuntos mas que vos os fecemos rey si respetades nosos foros e libertades e sinon non"
    Aún Alfonso X "El sabio" empleo el romance , que dicen que era el idioma galego

  12. #12 Gallo (Galo) 16 de jun. 2005

    No se tienen noticias de que ALFONSO X El Sabio haya estado en Galicia

  13. #13 Lilit 16 de jun. 2005

    Gallo, si no me equivoco Alfonso X el Sabio si estuvo viviendo en Galicia , más de un año, concretamente en Allariz, incluso parece que allí escribió sus cantigas.
    Lo que si te puedo afirmar es que en el convento de Santa Clara, de esa localidad, está enterrada su esposa la cual fundó ese monasterio.

  14. #14 ainé 16 de jun. 2005

    Lilit, si tu estás equivocada también lo está el ayuntamiento de Allariz, la Diputación de Ourense, la Xunta...y varios expertos en el tema (mal asunto)

    Si que hay "noticias" del asunto y estas están a disposición de quien quiera saberlas, solo hay que ponerse en contacto con los organismos oficiales pertinentes.

  15. #15 ainé 23 de jun. 2005

    ¿Alguien sabe cual es la leyenda del “Sello Real” y su evolución a lo largo del tiempo?

    En el documento que expone el Consello da Cultura Galega:

    http://www.consellodacultura.org/mediateca/pubs.pdf/doc_en_galego.pdf

    •En el primer sello se lee: “SIGNUS…ADEFONSO…REGIS…LEGION….ET…GALLECIE”
    •En el sello que figura en el primer documento lo único que consigo leer es “…LEGIONIS…”
    •En el del segundo documento (que sería el más antiguo) es totalmente ilegible.



  16. #16 luiz 13 de abr. 2006

    Em primeiro lugar, o primeiro texto "galego" não existe como tal, pois é errado chamar assim um texto sem escolher antes o critério.Se o critério é pela língua usada então são textos anteriores a "Notícia de Torto", ou a cantiga "ora faz ost´o senhor de Navarra" e vários outros.
    O primeiro documento conhecido parece ser o de 1173 encontrado pelo professor Souto Cabo (Pacto de Gomes Pais e Ramiro Pais). O problema para mim é que os do ILG parecem pretender transladar os actuais limites da C. Autonoma Galega para a Idade Média.
    Assim é impossível.
    O primeiro texto "galego" terá que ser quando existe "Galiza" como entidade unitária. Quando é isso? Com os suevos? Então o primeiro texto galego é em latim. Quando é isso, será com a primeira denominação de Reino da Galiza? Então os primeiros textos galegos datariam de 1095- +-1108 em dona Tareija (Taressia) assinava como "regina"da Galiza. TAmbém estes textos estariam escritos em latim.
    Pouco científico será sempre tentar "amoldar" o passado para que possa coincidir com os
    preconceitos ideológicos e interesses políticos dos investigadores actuais.
    A Comunidade Autonoma Galega tem só 25 anos. As fronteiras actuais (da parte da Galiza) com Portugal foram modificadas por última vez em +-1856. Para Leste em 1833.
    A apresentação do tal "Foro de Alhariz" como "primeiro texto galego", em princípio a priori para mim, não passa de uma vergonha para a ciência linguística.
    Ou se escolhe a "nacionalidade" do texto (portanto seria um texto latino) ou a língua em que foi escrita (portanto galego-português, o 1º escrito fala de um pacto entre irmãos no Minho que actualmente é português).Não deixa de ser um sintoma que o primeiro texto que nos querem vender como "galego" seja ambiguo com respeito ao uso "nn" e "ll" e que seja um foro do rei de leão.
    Antes diziam que o primeiro texto "galego" era o da Crónica Geral de Castela(XIV, uma tradução doutro castelhano)mas agora já encontraram outro mais antigo que possa ajudar a justificar o seu separatismo linguístico.

    O caso para mim é este:
    Procuram desde o ILG como seja alicerçar a separação da língua o mais antigamente possível, unicamente para defender as suas teses e postos de trabalho.

  17. #17 Amerginh 13 de abr. 2006

    luiz, totalmente de acuerdo, fue lo mismito que yo pensé cuando vi esta noticia en prensa... puesto que tenía entendido que en portugal se han hallado textos en galego-portugués anteriores al comentado "Foro de Castro Caldelas". En todo caso este sería el texto en galego-portugués "más antigüo HALLADO en la actual Galicia"... pero claro... decir eso sería como aceptar que Galicia tiene o ha tenido alguna vez algo que ver con Portugal y el portugués ¡Dios que sacrilegio! (isolacionista pensando...)

    Vamos, que el texto que comentas, tiene al menos 53 añitos más... pero claro, lo encontró un gallego, pero que no es del ILG (sino de AGAL) y encima lo encontró en Portugal (PECADO CAPITAL!!!!)

    En cuanto a la lengua del escrito... evidentemente aquí se habla de el primer texto EN GALLEGO, que no "gallego".

    P.S. Os do ILG se poidesem demostrabam que o português e umha língua nascida do bereber... e depois já faríam livremente com o galego o que estan a facer... defenestralo.

    _____________

    NOTICIA sacada de http://www.fasile.org/portugues:

    Pesquisador galego descobre texto mais antigo escrito em português

    Quando os irmãos Gomes e Ramiro Pais resolveram pôr fim a um conflito de terras que travavam entre si provavelmente não se deram conta de que a decisão daria origem a um dos primeiros documentos da história escritos em galego-português, no fim do século XII (1175).

    Hoje, pouco se sabe sobre os dois fidalgos, mas um pesquisador galego defende a tese de que o pergaminho com o registro do pacto é a inscrição mais antiga que se conhece em língua galega ou portuguesa. A notícia foi divulgada nesta quarta-feira pelo jornal português "Público".

    José António Souto, professor de história da língua na Universidade de Santiago de Compostela, encontrou o documento nos arquivos da Torre do Tombo, em Lisboa. O pergaminho já estava catalogado, mas não datado, e até agora não havia despertado grande interesse.

    O fato de ser um galego quem divulga o fato agora, e não um português, pouco importa. A língua falada no século XII nas duas regiões não era propriamente o português, mas um intermediário entre o latim e aquilo que se fala hoje na Galícia (noroeste da Espanha), em Portugal e em todos os países lusófonos, o Brasil entre os quais. O trabalho de Souto foi divulgado à comunidade científica na terça-feira, na Universidade do Minho, em Braga, cidade onde provavelmente o documento foi escrito.

    O pacto dos irmãos Pais deve tomar para si o título de texto mais antigo em português, até então pertencente a um pequeno documento, datando de 1175, compilado por Ana Maria Martins, da Universidade Clássica de Lisboa. Porém alguns estudiosos discordavam desta classificação, já que esse texto não possui palavras suficientes para se concluir que foi escrito em latim ou em português arcaico.

    Souto conseguiu estimar a idade do texto em português encontrado na Torre do Tombo por causa de um golpe de sorte. Um contrato de venda em latim, no verso do mesmo pergaminho, tinha data também de 1175. Como o texto em português foi escrito na face lisa do pergaminho, acredita-se que seja o mais antigo dos dois. A face áspera, em que a tinta não penetra direito, costumava ser usada só quando a folha era reaproveitada.

    Para o pesquisador, existe grande chance de o acordo dos irmãos Pais ter sido firmado antes de 1173, já que o documento previa duração de dois anos para o pacto. A lógica faz sentido porque o pergaminho, um documento de prova, só poderia ser reaproveitado depois que o primeiro documento já tivesse caducado.

    No pacto dos irmãos, um deles promete respeitar os limites da terra do outro em troca de proteção contra o ataque de inimigos. Como não se sabe se Gomes ou Ramiro violaram o acordo, o documento pode ter se tornado inválido antes do previsto, e por isso é impossível saber com precisão seu ano exato.

    Fonte: Editora Globo S. A.

    _________

    Nótese: "O fato de ser um galego quem divulga o fato agora, e não um português, pouco importa. A língua falada no século XII nas duas regiões não era propriamente o português, mas um intermediário entre o latim e aquilo que se fala hoje na Galícia (noroeste da Espanha), em Portugal e em todos os países lusófonos"

    Los del ILG-RAG se estarán rasgando las vestiduras ante tal sacrilegio...

  18. #18 Amerginh 13 de abr. 2006

    http://dn.sapo.pt/tools/imprimir.html?file=/2005/07/03/artes/pacto_sec_e_o_mais_antigo_portugues.html

    O documento descoberto pelo professor da Universidade de Santiago de Compostela, José António Souto, que o próprio data de 1173, vem confirmar que os textos conhecidos mais antigos em Português, nos seus primórdios do galaico-português, não são do século XIII, como se pensava até há alguns anos atrás, mas do anterior.

    O docente galego apresentou ontem o Pacto de Gomes Pais e Ramiro Pais , uma espécie de tratado de não agressão entre dois irmãos do Minho, num congresso histórico em Vila Nova de Famalicão. O documento, refere o próprio autor, "apesar de não estar datado, é exequível (...) que tenha sido lavrado no período cronológico que vai de 1169 e 1175". E dá uma série de argumentos que o levam a acreditar ser de 1173.

    A confirmar-se esta data, ficam "desactualizados" em dois anos os documentos notariais descobertos pela professora da Universidade de Lisboa, Ana Maria Martins. A docente dava a conhecer, em 1999, num texto de homenagem ao professor Lindley Cintra, um documento datado de 1175, por "conter palavras e expressões que se podiam considerar do galaico-português", explicou ao DN a linguista Helena Mira Mateus, que não quer entrar em qualquer tipo de polémicas, "por um documento estar datado e o outro não".

    Para a docente universitária, o importante é que "os documentos mais antigos, mostram que não era no século XIII que se escrevia com palavras e expressões galaico-portuguesas, mas sim no século XII".

    A especialista em linguística faz notar ao DN que "na Torre do Tombo ainda há muitos mais documentos para encontrar", não pondo de parte a hipótese de se vir a dar com manuscritos ainda mais antigos.

    Nos anos 90, supunha-se que os documentos mais antigos eram o Testamento de Afonso II (1214) e um manuscrito que relatava o prejuízo de uma família, intitulado Notícia de Torto, que se pensa ter sido escrito entre 1211 e 1216.

    _______________

    A ver, según esto hay varios al menos más antigüos:

    - "Pacto de Gomes Pais e Ramiro Pais" = 53 a 55 años más
    - Documento hallado por Ana Maria Martins = 53 años más
    - "Testamento de Afonso II" = 14 años más
    - "Notícia de Torto" = 12 a 17 años más

    Y... en QUINTO lugar queda el Foro de Castro Caldelas...

  19. #19 ainé 14 de abr. 2006

    ¿En que punto os habéis perdido?

    Din que na Gallaecia, nace o galego-portugués, que acaba dando:
    - O idioma galego
    - O idioma portugués

    Polo tanto hay textos antigos en:
    -galego-portugués
    -portugués
    -galego

    Os máis antigos son os escritos en galego-portugués. O de Castro Caldelas está en galego (xa diferenciado do portugués na mesma época).

  20. #20 Amerginh 14 de abr. 2006

    Segundo tí entom o "galego moderno" xurdiu já no século XIII????

    Pois é a primeira nova que tenho...

  21. #21 Amerginh 14 de abr. 2006

    Reiterandome sobre lo dicho... el Portugués y el gallego eran una unidad clara en el siglo XIII, los propios portugueses aceptan que el portugués no se diferenció del gallego más que a partir del s. XV, aunque en galicia suele "recortarse" al siglo XIV, e incluso en Portugal, el "pistoletazo" defintivo a la unidad galego-portuguesa se señala en la publicación de la obra de Luís Vaz de Camões (1524- 1580), Os Lusíadas, esto es en pleno siglo XVI. Si tu crees que en 1228 el gallego y el portugues estaban ya diferenciados, y que sólo 14 años antes (Noticia de Torto, Testamento de Afonso II) aún no,... joder, si que evolucionó rapidito la cosa...

  22. #22 ainé 16 de abr. 2006

    Aghora a perdida son eu!!...a ver, veamos:

    Algunos expertos afirman que (por ejemplo) el "Pacto de Gomes Pais e Ramiro Pais"
    -- está en portugués
    -- está en galego-portugués
    -- está en galego

    (non entendo chispa!!) :-((

    ¿Sabes si hay edición digital de estos textos? (Así se podría comparar...está visto que cada "experto", arrima el ascua a donde más le conviene):

    - "Pacto de Gomes Pais e Ramiro Pais"
    - documento hallado por Ana Maria Martins
    - "Testamento de Afonso II"
    - "Notícia de Torto"

    El texto de "Allariz" se encuentra aquí:
    http://www.consellodacultura.org/mediateca/pubs.pdf/doc_en_galego.pdf

  23. #23 Amerginh 16 de abr. 2006

    Ainé, la cosa no va por ahí, sino que simplemente, hasta el siglo XIV, como pronto, gallego y portugués eran indisociables en habla y escrita (más allá de diferencias propias de lenguas no normativizadas y sometidas a las "variantes" de cada escribano/escribiente).

    No he buscado esos textos en edición digital pero si los veo prometo ponerlos por aquí. De todas formas, por ejemplo, nadie duda de que las Cantigas de los trovadores sean gallego-portugués medieval, sin diferencias entre los procedentes del norte (Galicia) o del sur (^Portugal) y puesto que son posteriores... la cosa esta clara.

    Creo que el "lío" nace de que los portugueses tienden a llamar texto en "portugués" a los textos medievales en gallego-portugués, y los gallegos hacen (o hacemos) lo propio.

  24. #24 Amerginh 16 de abr. 2006

    Para que veas que no andavamos tan desencaminados, mira lo que se dice de esos escritos en páginas y organizaciones nada sospechosas de "no-gallegas":

    1. http://www.culturagalega.org

    "En 1999 a investigadora portuguesa Ana Maria Martins encontraba a “Noticia de Fiadores”, un documento civil datado en 1175. Só tres anos despois o galego Xosé Antonio Souto Cabo, anunciaba o achado na Torre do Tombo, en Lisboa, dun novo texto con riscos do noso idioma que datou en 1171 e que continúa a ser discutido desde ámbitos filolóxicos. Deste xeito as primeiras manifestacións escritas do noso idioma adiantábanse en corenta anos (...) Os primeiros textos plenamente romances son o Testamento de Afonso II de 1214 e logo a Noticia de Torto, un documento privado que se data entre 1212 e 1216. Nos dous casos os achados realizáronse en Portugal. O testamento de Afonso II “ten un estado sociolingüístico moi semellante ao do Foro do Burgo de Castro Caldelas, no sentido de que é moi regular ortograficamente, e por iso pénsase que é imposible que non haxa documentos anteriores. A Noticia de Torto xa ten unha relación máis caótica”, sinala Monteagudo. Inmediatamente despois sitúase o xa mencionado Foro de Castro Caldelas, desta volta aparecido en Galicia. Antes de 1250 ou de 1260 “a grafía do galego, sexa en Galicia ou en Portugal non ten ningunha característica especial, é hispánica, a mesma que a do leonés e o castelán, o lh e o nh son posteriores. Hai un trazo que si que caracteriza a escrita galega, mesmo en Galicia que é o emprego do til da nasalidade. Eu non documentaba ese emprego sistemático do til a partir de 1255 pero parece que xa está no Foro de Castro Caldelas”.

    2. http://www.diadasletrasgalegas.com/historia_lingua.php

    "O documento literario máis antigo dos coñecidos na actualidade é a cantiga satirica "Ora faz ost'o senhor de Navarra" de Joam Soares de Pavia, escrita contra o ano 1200. Dos comezos do século XIII datan os primeiros documentos non literarios en galego, a Noticia de Torto (1211) e o Testamento de Afonso II de Portugal (1214), mostras da prosa tabeliónica medieval"

    E para que veas o que antes comentei sobre o uso de "galego" ou "portugues" para identifica-los textos galego-portugueses medievais, e como depende de quem fale:

    http://www.instituto-camoes.pt/cvc/tempolingua/07.html <-- Nesta página há extratos, abaixo reproducidos de vários dos textos dos que falamos

    "De princípios do século XIII eram já conhecidos dois textos originais escritos em português - a Notícia de Torto e o Testamento de Afonso II. Recentemente foi descoberto um outro documento original, também escrito em português, mas de 1175 - a Notícia de Fiadores.


    --------------------------------------------------------------------------------

    1214 Junho 27
    Testamento de D. Afonso II.
    Existem dois exemplares deste testamento, a cópia que foi enviada ao arcebispo de Braga e aquela que foi enviada ao arcebispo de Santiago.

    linha 1
    En'o nome de Deus. Eu rei don Afonso pela gracia de Deus rei de Portugal, seendo sano e saluo, temëte o dia de mia morte, a saude de mia alma e a proe de mia molier raina dona Orraca e de me(us) filios e de me(us) uassalos e de todo meu reino fiz mia mãda p(er) q(ue) de

    linha 2
    pos mia morte mia molier e me(us) filios e meu reino e me(us) uassalos e todas aq(ue)las cousas q(ue) De(us) mi deu en poder sten en paz e en folgãcia. P(ri)meiram(en)te mãdo q(ue) meu filio infante don Sancho q(ue) ei da raina dona Orraca agia meu reino enteg(ra)m(en)te e en paz.
    E ssi este for

    linha 3
    morto sen semmel, o maior filio q(ue) ouuer da raina dona Orraca agia o reino entegram(en)te e en paz. E ssi filio barõ nõ ouuermos, a maior filia q(ue) ouuuermos agia'o ..."


  25. #25 Amerginh 16 de abr. 2006

    Aquí tes um enlace á "Notícia de Torto":

    http://www.prohpor.ufba.br/NDTO.doc

  26. #26 Amerginh 16 de abr. 2006

    Testamento de Afonso II:

    http://www.prohpor.ufba.br/tasl.doc <- versión de Braga

    http://www.prohpor.ufba.br/tast.doc <- versión de Toledo

    Foro Real de Afonso X:

    http://www.prohpor.ufba.br/FRAX.doc

  27. #27 ainé 16 de abr. 2006

    Puagggg!! del fígado me estoy poñendo!!

    http://www.prohpor.ufba.br/tasl.doc <- versión de Braga

    http://www.prohpor.ufba.br/tast.doc <- versión de Toledo


    ¿Y la versión original?

  28. #28 Amerginh 16 de abr. 2006

    Por tanto, decir que el Foro es el texto en gallego más antiguo es aventurado, quizás sea el más extenso y completo, pues los que hemos referido son breves, y algunos simples anotaciones al margen, pero gallego-portugues al fin y al cabo (substituyase galego-portugués por "galego", "galego medieval", "galego antigo", "galego arcaico", "portugués", "portugués medieval", "portugues antigo", "portugues arcaico"...) al fin y al cabo, por aquel entonces era el mismo idioma con distinto nombre (para algunos como yo sigue siéndolo :P)

    PD: ainé, pa que veas... he obviado mis posturas lingüisticas en este tema ehn? jejejejeje

  29. #29 Amerginh 16 de abr. 2006

    ainé de ese texto hay 13 versiones!!!!!! todas del siglo XIII, es un texto que se envió por distintas ciudades, obispados, etc, todas son válidas y estan en gallego-portugués, sólo que con variaciones según el escriba de turno

    (no me seas...)

  30. #30 ainé 16 de abr. 2006

    Endeverdad que es pa cabrearse y ponerse "esquisitos"...si así lo hacemos, el protugués sería "gallego de Portugal" (miña nai!!)

    A ver...ningún idioma evoluciona de la noche a la mañana...entón... el portugués nació en Gallaecia....por lo tanto no es portugués, si no, gallego (la dif actual con el gallego es básicamente...la grafía).

    Los que llevaron a cabo la independencia de Portugal, eran gallegos y hablaban gallego...va que si? :-((

    Déjalo, Amerguinh...estas cosas me superan!!! (cada loco con su tema)


    Gracias por la información que has facilitado
    ;)

  31. #31 Amerginh 16 de abr. 2006

    Por cierto, creo que de las 13 versiones del testamento enviadas a distintos obispados y arzobispados, sólo se conservan 4... dos son las referidas, las otras dos las desconozco

  32. #32 ainé 16 de abr. 2006

    PD: ainé, pa que veas... he obviado mis posturas lingüisticas en este tema ehn? jejejejeje

    Jejejeje....máis che vale!!

    ;)

  33. #33 Amerginh 16 de abr. 2006

    De nás,

    Por certo, estou a reunir textos en galego/portugués dende os séculos XII (se os encontro) ao XV, a minha ideia e facer umha comparativa algum dia entre eles e facer um articulinho para o "Celti". Já tenho os referidos acó, e mais ducias de cantigas... e eu que creai que habería poucos... levo 300 e pico páginas

  34. #34 ainé 16 de abr. 2006

    Interesante sería coñecer la versión Santiaghesa...escribirían con gheada?
    :D

  35. #35 ainé 16 de abr. 2006

    Pues ánimo (puede ser más que interesante)...jejeje...pero ten cuidadín, a ver si te vas a facer isolata!!

    :DD

  36. #36 Amerginh 16 de abr. 2006

    Estudando os séculos XII ao XV???? xD um pouco imposivel. O que tenho claro é que cada "maestrinho tinha o seu livrinho". Porque cada quem escrivía soluçoes diferentes para umha mesma cousa... casi como pasa agora entre isolatas e reintegratas xD

  37. #37 ainé 16 de abr. 2006

    Pois xa me contarás cando "tropezas" por primeira vez con eso do "em", "sim", "tambén", "lh", nh",...fico intrighadísma!

    :D

  38. #38 Amerginh 16 de abr. 2006

    Polo pronto posso adiantar que o de TAMBEM é, como já habia dito, a forma antiga, o B perdeuse nalgures, nos textos medievais aparece sempre com a B, posto que procede de TAM + BEM (ou tan + ben)

    ;)

  39. #39 Amerginh 21 de abr. 2006

    Textos galaico-portugueses anteriores al Foro do Burgo:

    DOCUMENTO LATINO-PORTUGUÊS (1008)

    [1] (Christus). In D(e)i n(omi)ne. Nos Argerigo et Adosinda placuit nob(is) asto animo a(c) probria n(ost)ra uolumtate ut uinderem(us) tiui Eue-
    [2] nando [pres]b(ite)r sicut et concedim(us) tiui in ista karta ereditatem n(ost)ra probria quos abem(us) in uila Manualdi terri[to]-
    [3] rio Portogal et abuim(us) nos illa de abios et paremtes nostros in ipsa uila p(er) suo terminum antigũ ubiq(u)e ea potueritis inuenire
    [4] in kasas in pomares in uinias terras kalbas ecciam et baruaras montes fontes aquis aquarum u(e)l sepsigas mulinar(um) de quanto
    [5] inde tenem(us) in n(ost)ro iure qum mater n(ost)ra Goda et uirum suo Trastemiro. Et est fora de alias tuas kartas q(u)e ian nos tiui inde
    [6] rouoram(us) mediatate integra tiui inde concedim(us). Et illa alia mediatate reserbam(us) pro nos. Et nec uindam(us) nec donem(us)
    [7] ad alio omine nisit ad ti ou tu a nos. Abeas firmiter de nostro dato et dam(us) tiui ea pro ocasione q(ue) abenit ad ipsa Adosinda
    [8] et in suo peccato deuenit a tradictjone et abuit pro me a dare CL solidos et dedit inde illos L ad Uilifonso Mumdini –
    [9] zi. Et fauolastis pro me ad meo marito Uirterla et dimisit mici illa merze et rezebit me pro sua muliere et
    [10] consudunasti nos todos tres in tua kasa ad tua bemfeitoria et dedisti nob(is) adduc in pretjo Il boues et III m(odi)os d(e) ziua –
    [11] ria et IIas cabras et uno carnario tanto nob(is) bene conplacuit. Ita d(e) odie die u(e)l tempore de iure n(ost)ro ipsa ereditas
    [12] de iure nostro [sia] abrasa et in uestro iure sie tra[d]ita et confirmata. Si quis tamem quos fierit non credim(us) aliquis
    [13] omo uenerit u(e)l uenerim(us) ad inronpendo contra ad anc kartula firmitatis nostre q(u)e nos illa deuin –
    [14] digare non potuerim(us) pos tua parte ou tu in uoci nostra q(u)e pariem(us) tiui illa dublata u(e)l quantum ad te fuerit
    [15] illa meliorata et uob(is) p(er)peti[m]auitura. Facta karta uinditjonis in Era VI et X. post p(er)acta mil(e)s(i)ina VIII Kal(endas)
    [16] Setember. Argerigo et Adosinda in ãc kartula man(us) nostras rouoram(us) + +
    [17] Qui preses fuerunt it sunt: Froila ts., Fromarigo ts., Frogia ts., Baldoi ts., Todila ts., Modeiro ts., Leouesendo ts., alio Frogia ts.e.

    NOTICIA DE FIADORES (1175)

    [1] Noticia fecit pelagio romeu de fiadores stephano pelaiz. xxi. solidos lecton. xxi. soldos pelai garcia xxi. soldos. Güdisaluo M(enen)dici. xxi. soldos
    [2] Egeas anriquici. xxxta. Soldos. Petro cõlaco. X. Soldos. Güdisaluo anriquici. xxxxta. S(o)ld(o)s Egeas Monííci. xxti. Soldos –il- Iho(a)ne suarici. Xxx. Ta soldos
    [3] M(enen)do garcia. xxti. Soldos. Petro suarici. xxti. Soldos ER(a) Ma.Ccaa xiiitia Istos fiadores atan. V. annos que se partia de isto male q(ue) li avem

    AUTO DE PARTILHAS (1192)

    [1] In Ch(rist)i n(omi)ne, am(en). Hec e(st) notitia de p(ar)tiçon (e) de deuison que fazem(os) antre nós dos h(er)dam(en)tus e dus cou[tos e] das onrras
    [2] e dou padruadig(os) das eygreygas que fórum de nossu padre e de nossa madre, en esta maneira q(ue) Rodrigo
    [3] Sanchiz ficar por sa p(ar)ticon na q(u)inta do couto de Vííturio e na q(u)inta do padroadigo dessa eygreyga en todol(os)
    [4] us h(er)dam(en)tus do couto e de fora do couto. Vusco Sanchiz ficar por sa p(ar)ticon na onrra d'Ulueira e no padroa-
    [5] digo dessa eygreyga en todol(os) h(er)dam(en)tos d'Olveira e en nu casal de Carapezus q(ue) chamam da Vluar e en outro
    [6] casal en Agiar que chamam Q(u)intáá. Meen Sanchiz ficar por sa p(ar)ticon na onrra de Carapezus e nus outr(os)
    [7] h(er)dam(en)tus e nas duas p(ar)tes do padroadigo dessa eygreyga e no padroadigo da eygreyga de Creysemil e
    [8] na onrra e no h(er)dam(en)to d'Arguiffi e no h(er)dam(en)to de Lauoradas e no padroadigo dessa eygreyga. Eluira
    [9] Sanchiz ficar por sa p(ar)ticon nos h(er)dam(en)tos de Centegaus e nas três q(u)artas do padroadigo dessa eygreyga
    [10] e no h(er)dam(en)to de Creyximil assi us das Sestas come noutro h(er)dam(en)to. Estas p(ar)ticoens e diuisoes fazem(os) an-
    [11] trenós q(ue) uallam por ens(e)c(u)la s(e)c(u)lor(um), am(en). Facta karta m(en)sse M
    rcii E(r)a M.ª CC.ª XXX.ª. Vaaco Suariz
    [12] ts., V(er)múú Ordoniz ts., Meen Farripas ts., Gonsaluu U(er)muiz ts., Gil Diaz ts., Dom M(a)rfío
    [13] ts., M(a)r(ti)m P(eri)z ts., Don St(e)ph(a)m Suariz ts. Ego J(o)h(an)n(e)s M(e)n(en)di p(res)b(ite)r notauit.

    MENTIO DE MALEFACTORIA (1210)

    [1] H(ec) [est] mentio de malefactoria q(u)am rex donn(us) Sanci(us) fec(it) donno Laurẽcio F(er)nandi (et) p(re)cep(it) fac(er)e q(uo)d ei fecit
    [2] Velasc(us) Men(en)di. In p(r)imis accepit ei LXXXa. modios int(er) pane (et) uinũ et XXV int(er) archas (et)
    [3] cupas et X. scutos et II.as, culcitres (et) II plumacios et int(er) scannos (et) lectos XI et calda-
    [4] rias (et) m(en)sas (et) scutellas (et) uasos muitos (et) capellos de ferro (et) porcos decẽ (et) oues (et) capras
    [5] et XV m(o)r(a)b(itino)s, q(ui) leuauer(unt) de suis hominib(us) q(ui) spectauer(unt) et multa, alia arma. Sup(er) hoc depo-
    [6] pulauer(unt) ei LXX.a casalia, unde est p(er)ditũ p(re)sentẽ fructu (q(uo)d in eis habebat (et) q(uo)d debet euenire.
    [7] (et) C homines d(e) maladia, q(u)i ita p(er)dider(unt). Deinde miser(unt) ignẽ in sua q(u)intana de Cuina (et) cre-
    [8] mauer(unt) eã totã q(uia) pré igne nichil ibi remansit. Et dirribauer(unt) de ipsa turre q(u)antã potuer(unt)
    [9] (et) q(uo)d n(on) potuer(unt) miser(unt) in eã ignẽ q(u)i eã findidit, q(uo)d nũq(u)am potest e(ss)e em(en)data. Et etiã magis
    [10] custaret eã fac(er)e q(uo)d mille (et) D m(o)r(a)b(itino)s. (Et) q(u)anta casalia habebat cora ipsa dieta q(u)in-
    [11] tana cremauer(unt)ea. Sup(er) hoc acceper(unt) ei unũ sarracenũ bonũ.
    [12] Et sciãt o(mne)s homines q(u)i hãc sc(r)ipturã uid(er)int q(uo)d ego Laurẽti(us) F(er)nandi n(on) feci nec dixi q(uo)d recepissẽ
    [13] hãc destructionẽ (et) malefactoria q(uo)d recepi.

  40. #40 Amerginh 21 de abr. 2006

    Uis.... ca pasao???? O_o

  41. #41 Amerginh 21 de abr. 2006

    y encima se cortó grrrrrr

  42. #42 Amerginh 21 de abr. 2006

    Repito:

    DOCUMENTO LATINO-PORTUGUÊS (1008)

    [1] (Christus). In D(e)i n(omi)ne. Nos Argerigo et Adosinda placuit nob(is) asto animo a(c) probria n(ost)ra uolumtate ut uinderem(us) tiui Eue-
    [2] nando [pres]b(ite)r sicut et concedim(us) tiui in ista karta ereditatem n(ost)ra probria quos abem(us) in uila Manualdi terri[to]-
    [3] rio Portogal et abuim(us) nos illa de abios et paremtes nostros in ipsa uila p(er) suo terminum antigũ ubiq(u)e ea potueritis inuenire
    [4] in kasas in pomares in uinias terras kalbas ecciam et baruaras montes fontes aquis aquarum u(e)l sepsigas mulinar(um) de quanto
    [5] inde tenem(us) in n(ost)ro iure qum mater n(ost)ra Goda et uirum suo Trastemiro. Et est fora de alias tuas kartas q(u)e ian nos tiui inde
    [6] rouoram(us) mediatate integra tiui inde concedim(us). Et illa alia mediatate reserbam(us) pro nos. Et nec uindam(us) nec donem(us)
    [7] ad alio omine nisit ad ti ou tu a nos. Abeas firmiter de nostro dato et dam(us) tiui ea pro ocasione q(ue) abenit ad ipsa Adosinda
    [8] et in suo peccato deuenit a tradictjone et abuit pro me a dare CL solidos et dedit inde illos L ad Uilifonso Mumdini –
    [9] zi. Et fauolastis pro me ad meo marito Uirterla et dimisit mici illa merze et rezebit me pro sua muliere et
    [10] consudunasti nos todos tres in tua kasa ad tua bemfeitoria et dedisti nob(is) adduc in pretjo Il boues et III m(odi)os d(e) ziua –
    [11] ria et IIas cabras et uno carnario tanto nob(is) bene conplacuit. Ita d(e) odie die u(e)l tempore de iure n(ost)ro ipsa ereditas
    [12] de iure nostro [sia] abrasa et in uestro iure sie tra[d]ita et confirmata. Si quis tamem quos fierit non credim(us) aliquis
    [13] omo uenerit u(e)l uenerim(us) ad inronpendo contra ad anc kartula firmitatis nostre q(u)e nos illa deuin –
    [14] digare non potuerim(us) pos tua parte ou tu in uoci nostra q(u)e pariem(us) tiui illa dublata u(e)l quantum ad te fuerit
    [15] illa meliorata et uob(is) p(er)peti[m]auitura. Facta karta uinditjonis in Era VI et X. post p(er)acta mil(e)s(i)ina VIII Kal(endas)
    [16] Setember. Argerigo et Adosinda in ãc kartula man(us) nostras rouoram(us) + +
    [17] Qui preses fuerunt it sunt: Froila ts., Fromarigo ts., Frogia ts., Baldoi ts., Todila ts., Modeiro ts., Leouesendo ts., alio Frogia ts.e.

    NOTICIA DE FIADORES (1175)

    [1] Noticia fecit pelagio romeu de fiadores stephano pelaiz. xxi. solidos lecton. xxi. soldos pelai garcia xxi. soldos. Güdisaluo M(enen)dici. xxi. soldos
    [2] Egeas anriquici. xxxta. Soldos. Petro cõlaco. X. Soldos. Güdisaluo anriquici. xxxxta. S(o)ld(o)s Egeas Monííci. xxti. Soldos –il- Iho(a)ne suarici. Xxx. Ta soldos
    [3] M(enen)do garcia. xxti. Soldos. Petro suarici. xxti. Soldos ER(a) Ma.Ccaa xiiitia Istos fiadores atan. V. annos que se partia de isto male q(ue) li avem

    AUTO DE PARTILHAS (1192)

    [1] In Ch(rist)i n(omi)ne, am(en). Hec e(st) notitia de p(ar)tiçon (e) de deuison que fazem(os) antre nós dos h(er)dam(en)tus e dus cou[tos e] das onrras
    [2] e dous padruadig(os) das eygreygas que fórum de nossu padre e de nossa madre, en esta maneira q(ue) Rodrigo
    [3] Sanchiz ficar por sa p(ar)ticon na q(u)inta do couto de Vííturio e na q(u)inta do padroadigo dessa eygreyga en todol(os)
    [4] us h(er)dam(en)tus do couto e de fora do couto. Vu((a))sco Sanchiz ficar por sa p(ar)ticon na onrra d'Ulueira e no padroa-
    [5] digo dessa eygreyga en todol(os) h(er)dam(en)tos d'Olveira e en nu casal de Carapezus q(ue) chamam da Vluar e en outro
    [6] casal en Agiar que chamam Q(u)intáá. Meen Sanchiz ficar por sa p(ar)ticon na onrra de Carapezus e nus outr(os)
    [7] h(er)dam(en)tus e nas duas p(ar)tes do padroadigo dessa eygreyga e no padroadigo da eygreyga de Creysemil e
    [8] na onrra e no h(er)dam(en)to d'Arguiffi e no h(er)dam(en)to de Lauoradas e no padroadigo dessa eygreyga. Eluira
    [9] Sanchiz ficar por sa p(ar)ticon nos h(er)dam(en)tos de Centegaus e nas três q(u)artas do padroadigo dessa eygreyga
    [10] e no h(er)dam(en)to de Creyximil assi us das Sestas come noutro h(er)dam(en)to. Estas p(ar)ticoens e diuisoes fazem(os) an-
    [11] trenós q(ue) uallam por ens(e)c(u)la s(e)c(u)lor(um), am(en). Facta karta m(en)sse M((a))rcii E(r)a M.ª CC.ª XXX.ª. Vaa((s))co Suariz
    [12] ts., V(er)múú Ordoniz ts., Meen Farripas ts., Gonsaluu U(er)muiz ts., Gil Diaz ts., Dom M(a)rfío
    [13] ts., M(a)r(ti)m P(eri)z ts., Don St(e)ph(a)m Suariz ts. Ego J(o)h(an)n(e)s M(e)n(en)di p(res)b(ite)r notauit.

    MENTIO DE MALEFACTORIA (1210)

    [1] H(ec) [est] mentio de malefactoria q(u)am rex donn(us) Sanci(us) fec(it) donno Laurẽcio F(er)nandi (et) p(re)cep(it) fac(er)e q(uo)d ei fecit
    [2] Velasc(us) Men(en)di. In p(r)imis accepit ei LXXXa. modios int(er) pane (et) uinũ et XXV int(er) archas (et)
    [3] cupas et X. scutos et II.as, culcitres (et) II plumacios et int(er) scannos (et) lectos XI et calda-
    [4] rias (et) m(en)sas (et) scutellas (et) uasos muitos (et) capellos de ferro (et) porcos decẽ (et) oues (et) capras
    [5] et XV m(o)r(a)b(itino)s, q(ui) leuauer(unt) de suis hominib(us) q(ui) spectauer(unt) et multa, alia arma. Sup(er) hoc depo-
    [6] pulauer(unt) ei LXX.a casalia, unde est p(er)ditũ p(re)sentẽ fructu (q(uo)d in eis habebat (et) q(uo)d debet euenire.
    [7] (et) C homines d(e) maladia, q(u)i ita p(er)dider(unt). Deinde miser(unt) ignẽ in sua q(u)intana de Cuina (et) cre-
    [8] mauer(unt) eã totã q(uia) pré igne nichil ibi remansit. Et dirribauer(unt) de ipsa turre q(u)antã potuer(unt)
    [9] (et) q(uo)d n(on) potuer(unt) miser(unt) in eã ignẽ q(u)i eã findidit, q(uo)d nũq(u)am potest e(ss)e em(en)data. Et etiã magis
    [10] custaret eã fac(er)e q(uo)d mille (et) D m(o)r(a)b(itino)s. (Et) q(u)anta casalia habebat cora ipsa dieta q(u)in-
    [11] tana cremauer(unt)ea. Sup(er) hoc acceper(unt) ei unũ sarracenũ bonũ.
    [12] Et sciãt o(mne)s homines q(u)i hãc sc(r)ipturã uid(er)int q(uo)d ego Laurẽti(us) F(er)nandi n(on) feci nec dixi q(uo)d recepissẽ
    [13] hãc destructionẽ (et) malefactoria q(uo)d recepi.

    NOTICIA DE TORTO (1211-1216)

    [1] D(e) noticia d(e) torto que fecer(ũ) a Laurẽci(us) Fernãdiz por plazo que fec(e) Gõcauo
    [2] Ramiriz antre suos filios e Lourẽzo Ferrnãdiz q(u)ale podedes saber: e oue au(e)r d(e) erdad(e)
    [3] e dau(e)r, tãto q(u)ome uno d(e) suos filios da q(u)ãto podesẽ au(e)r d(e) bona d(e) seuo pater e fiolios seu
    [4] pater e sua mater. E d(e)pois fecer(ũ) plazo nouo e cõuẽ uos a saber q(u)ale in ille se ((e))m
    [5] taes firmam(en)tos q(u)ales podedes saber: Ramiro Gõcaluiz e Gõcaluo Gõca[luiz e]
    [6] Eluira Gõcaluiz forũ fiadores d(e) sua irmana que o[to]rgase aqu[e]le plazo come illos.
    [7] Sup(er) isto plazo ar fe[ce]r(ũ) suo plecto. E a maior aiuda que illos hic cõnocer(ũ), que les
    [8] acanocese Laurẽzo Ferrnãdiz sa irdad(e) p(er) p(lec)to que a teuese o abate d(e) S(ã)c(t)o Martino
    [9] que como uẽcesẽ, que asi les dese d(e) ista o abade. E que nunq(u)a illos lecxasẽ
    [10] daquela irdad(e) sẽ seu mãdato. Se a lexarẽ itregarẽ ille d(e) oot(r)a que ((li)) plaza.
    [11] E d'au(e)r que ouer(ũ) d(e) seu pat(e)r nu[n]q(u)ã se li id(e) der(ũ) parte. Deu dũ Gõcau
    [12] o a Laurẽco Fernãdiz e Marti Gõc[a]luiz XII casaes por arras d(e) sua auóó.
    [13] E filar(ũ)li illos ind(e) VI casales c(ũ) torto. E podedes saber como man-
    [14] do dũ Gõcauo a sua morte. D(e) XVI casales d(e) Ueraci que ((d(e))) fructar(ũ) e que li
    [15] nunq(u)a id(e) der[ũ] q(u)innõs. E d(e) VII e medio casaes antre Coina e Bastuzio und(e) li
    [16] nunq(u)ã der(ũ) q(u)iniõ. E d(e) trẽs i(n) Tefuosa und(e) li nu[n]q(u)a ar der[ũ] nada. E IIos i(n) Figeeree-
    [17] do unnd(e) nũq(u)ã li der(ũ) q(u)inõ. E IIos i(n) Tamal ũd(e) li n(õ) ar der(ũ) q(u)inõ. E da sena-
    [18] ra d(e) Coina ũd(e) li n(õ) ar der(ũ) q(u)inõ. E d'uno casal d(e) Coina que leuar(ũ) id(e) III anos
    [19] o frouctu c(ũ) torto. E por istes tortos que li fecer(ũ) tem q(u)a a seu plazo quebrãtado
    [20] q(u)a li o deuẽ por sanar. E d(e)pois ouer(ũ) seu mal e meteu o abad(e) paz a[n]tre illes
    [21] i(n) no carualio d(e) Laureedo. E rogouo o abate tãto que beiso c(ũ) illes. E der(ũ)li
    [22] XVIIII morabitinos q(u)i li filar(ũ). E d(e)pos iste p(lec)to pre[n]d(e)r(ũ)((li)) o seruical otro
    [23] om(e) d(e) sa casa e troser(ũ)no XVIIII dias p(er) mõtes e fecer(ũ)les tã máá prisõ
    [24] p(er) que leuar(ũ) deles q(u)ãto poder(ũ) au(e)r. E d(e)pois li d(e)sũro Gõcauo Gõcauiz
    [25] sa fili[a] pechena. E irmar[ũ]li XIII casales und(e) perdeu fructu. E isto
    [26] fui d(e)p ((ois)) que fur(ũ) fíídos anto abate. E d(e)pois que fur(ũ) ifiados por iuizo d(e) ilo
    [27] rec. E nuq(u)a ille fez(e) neun mal por todo aqueste e fezeles taes agudas
    [28] q(u)ales aqui ouireedes. Sup(er) sua aguda fez testiuigo c(ũ) Gõcauo Cebolano.
    [29] E sup(er) sa aiuda ar fuili a casa e filoli q(u)ãto que li agou e deu a illes. E sup(er) sa
    [30] aiuda oue testifigo c(ũ) P(e)tro Gomez, omezio q ((v)) e li custou maes ka C m(orabitinos).
    [31] E sup(er) sa aiud[a] oue mal c(ũ) Goncaluo Gomez que li custou multo da au(e)r
    [32] e muita perda. E in sa aiuda oue mal c(ũ) Go[n]caluo Suariz. E in sa aiuda
    [33] oue mal c(ũ) Ramiro Fernãdiz que li custov muito au(e)r muita perda.
    [34] E in sa aiuda fui IIas fezes a Coi[m]bra. E in sa aiuda dixe mul[ta]s uices
    [35] e ora in ista tregua fur(ũ) a Ueraci amazar(ũ)li os om(éé)s erma[rũ]li X casaes
    [36] seu torto ai rec. E sup(er) saiud[a] mãdoo lidar seus om(éé)s c(ũ) Mar-
    [37] tint I(o)h(a)n(e)s que q(u)ir[i]a d(e)sũrar sa irmana. E cũ ille e cũ sa casa
    [38] e cũ seu pam e c(ũ) seu uino uẽcestes uosa erdade. E cũ ille
    [39] existis d(e) sua ((casa)) in ipso die que uola q(u)itar(ũ). E ille teue a uosa
    [40] rezõ. E ot(r)as aiudas multas que fez. E plus li a custado
    [41] uosa aiuda q(u)a li inde cae d'erdad[e]. E subre becio e sup(er)
    [42] fíím(ẽ)to se ar q(u)iserdes ouir as desõras q ((v)) e ante ihc fur(ũ)
    [43] ar ouideas: Vener(ũ) a uila e fila[rũ]li o porco ante seus filios e com-
    [44] erũsilo. Vener(ũ) alia uice er filar(ũ) ot(r)o ante illes
    [45] er comer(ũ)sa. Vener(ũ) i(n) ((alia)) uice er filiar(ũ) una ansar ante
    [46] sa filia er comer(ũ)sa. I(n) alia uice ar filiar(ũ)li o pane ante
    [47] suos filios. I(n) alia uice ar ue[ne]r(ũ) hic er filar(ũ) ide o uino
    [48] ante illos.
    [49] otra uice (?) uener(ũ)li filar ante seus filios q(u)ãto q((v))e li agar(ũ) i(n) quele
    [50] casal. E fur(ũ)li u ueriar (?) e p(ren)der(ũ) id(e) o cõlazo und(e) mamou o lec-
    [51] te e gacar(i)no e getar(i) i(n) t(er)ra polo cecar e le[ua]r(ũ) delle q(u)ãto oue.
    [52] I(n) alia uice ar fur(ũ) a Feraci e p(ren)d(e)r(ũ) IIos om(éé)s e gacarunos e le((ua))r(ũ)
    [53] deles q(u)ãto que ouer(ũ). I(n) ot(r)a fice ar p(ren)der(ũ) ot(r)os IIos a se[u] irmano P(e)lagio
    [54] Fernãdiz e iagar(ũ)nos. I(n) ot(r)a ue[ne]r(ũ) a Pegeiros (?) e leuarũso III om(éé)s
    [55] ante P(e)lagio Fernãdiz.

    TESTAMENTOS DE AFONSO II (1214, VERSIONES DE BRAGA Y TOLEDO)

    Testam(en)tum regis d(om)ni Adefonsi s(e)c(un)di

    [1] En’o nome de Deus. Eu rei don Afonso pela gracia de Deus rei de Portugal, seendo sano e saluo, teme)te o dia de mia morte, a saude de mia alma e a proe de mia molier raina dona Orraca e de me(us) filios e de me(us) uassalos e de todo meu reino fiz mia mãda p(er) q(ue) de-
    [2] pos mia morte mia molier e me(us) filios e meu reino e me(us)uassalos e todas aq(ue)las cousas q(ue) De(us) mi deu en poder sten en paz e en folgãcia. P(ri)meiram(en)te mãdo q(ue) meu filio infante don Sancho q(ue) ei da raina dona Orraca agia meu reino enteg(ra)m(en)te e en paz. E ssi este for
    [3] morto sen semmel, o maior filio q(ue) ouuer da raina dona Orraca agia o reino entegram(en)te e en paz. E ssi filio barõ nõ ouuermos, a maior filia q(ue) ouuermos agia’o. E ssi no te)po de mia morte meu filio ou mia filia q(ue) deuier a reinar nõ ouuer reuora, segia en poder
    [4] da raina sa madre e meu reino segia en poder da raina e de me(us) uassalos ata q(uan)do agia reuora. E ssi eu for morto, rogo o apostoligo come padre e senior e beigio a t(er)ra ante seus pees q(ue) el recebia en sa come)da e so seu difindeme)to a raina e me(us) filios e o reino. E ssi eu
    [5] e a raina formos mortos, rogoli e pregoli q(ue) os me(us) filios e o reino segiã en sa come)da. E mãdo da dezima dos morauidiis e dos dieiros q(ue) mi remaserù) de parte de meu padre q(ue) su) en Alcobaza e do outr’auer mouil q(ue) i posermos pora esta dezima q(ue) segia partido pelas manus
    [6] do arcebispo de Bragaa e do arcebispo de Santiago e do bispo do Portu e de Lixbona e de Coi)bria e de Uiseu e de Lamego e da Idania e d’Euora e de Tui e do tesoureiro de Bragaa. E out(ro)ssi mãdo das dezimas das luctosas e das armas e dout(ra)s dezimas q(ue) eu tenio apartadas en te-
    [7] souros per meu reino, q(ue) eles as departiã assi como uire) por derecto. E mãdo q(ue) o abade d’Alcobaza lis de aq(ue)sta dezima q(ue) el ten ou teiuer e eles as departiã segu)do De(us) como uire) por derecto. E mãdo q(ue) a raina dona Orraca agia a meiadade de todas aq(ue)lias cousas mouils q(ue) eu ouuer
    [8] a mia morte, exetes aq(ue)stas dezimas q(ue) mãdo dar por mia alma e as out(ra)s q(ue) tenio en uoontade por dar por mia alma e non’as uiier a dar. Et mãdo q(ue) si a raina morrer en mia uida q(ue) de todo meu auer mouil agia ende a meiadade. Da out(ra) meiadade solten ende p(ri)meiram(en)te
    [9] todas mias devidas e do q(ue) remaser fazam en[de] t(re)s partes e as duas partes agiã me(us) filios e mias filias e departiãse ent(r’e)les igualm(en)te. Da t(er)ceira o arcebispo de Bragaa e o arcebispo de Santiago e o bispo do Portu e o de Lixbona e o de Coi)bria e o de Uiseu e o d’Euora fazã desta
    [10] guisa: q(ue) u q(ue)r q(ue) eu moira q(ue)r en meu reino q(ue)r fora de meu regno fazam aduzer meu corpo p(er) mias custas a Alcobaza. E mãdo q(ue) den a meu senior o papa ĪĪĪ m(o)r(auidiis), a Alcobaza ĪĪ m#r#. por meu añiu(er)sario, a Santa Maria de Rocamador ĪĪ m#r#. por meu añiu(er)sario
    [11] a Santiago de Galicia ĪĪ CCC m#r#. por meu añiu(er)sario, ao cabidoo da Séé da Idania mill(e) m#r#. por meu añiu(er)sario, ao moesteiro de San Gurge D m#r#. por meu añiu(er)sario, ao moesteiro de San Uice)te de Lixbona D m#r#. por meu añiu(er)sario, aos caonigos de Tui mill(e)
    [12] m#r#. por meu añiu(er)sario. E rogo q(ue) cada un destes añiu(er)sarios fazam se)p(re) no dia de mia morte e fazam t(re)s comemorazones en t(re)s partes do ano e cada dia fazam cantar una missa por mia alma por se)pre. E ssi eu en mia uida der estes añiu(er)sarios, mãdo q(ue) orem por mi co-
    [13] me por uiuo ata en mia morte e depos mia morte fazam estes añiu(er)sarios e estas comemorazones assi como suso e nomeado, assi como fazem en’os out(ro)s logares u ia dei meus añiu(er)sarios. E mãdo q(ue) den ao maestre e aos freires d’Euora D m#r#. por mia alma, ao comen-
    [14] dador e aos freires de Palmela D m#r#. por mia alma. E mãdo q(ue) o q(ue) eu der daq(ue)sta mãda en mia vida q(ue) non’o busque nenguu depos mia morte. E o q(ue) remaser daq(ue)sta mia t(er)cia mãdo q(ue) segia partido igualme)te en cinq(ue) partes das quaes una den a Alcobaza u
    [15] mando geitar meu corpo. A out(ra) ao moesteiro de Santa Cruz, a t(er)ceira aos Te)pleiros, a q(ua)rta aos Espitaleiros, a q(ui)nta den por mia alma o arcebispo de Bragaa e o arcebispo de Santiago e os cinque bispos q(ue) suso nomeamos segu)do Deus. E den ende aos omees d’ordin
    [16] de mia casa e aos leigos ((a)) q(ue) eu nõ galardoei seu servizo assi com’eles uirem por guisado. E as out(ra)s duas partes de toda mia meiadade segiã departidas igualm(en)te ont(re) me(us) filios e mias filias q(ue) ouuer da raina dona Orraca assi como suso e dito. E mãdo q(ue) aq(ue)ste auer
    [17] dos me(us) filios q(ue) o teniã aq(ue)stes dous arcebispos cu) aq(ue)stes cinq(ue) bispos ata q(uan)do agiã reuora. E a dia de mia morte se alguus de me(us) filios ouuere) reuora, agiã seu auer. E dos q(ue) reuora nõ ouuere) mãdo q(ue) lis teniã seu auer ata q(uan)do agiã reuora. E mãdo q(ue) q(ue)n q(ue)r que
    [18] tenia meu tesouro ou me(us) tesouros a dia de mia morte q(ue) os de a departir aq(ue)stes dous arcebispos e aq(ue)stes cinq(ue) bispos, assi como suso e nomeado. E mãdo ainda q(ue) se s’asunar todos nõ poderem ou nõ q(ui)sere) ou descordia for ont(r’a)q(ue)stes a q(ue) eu mãdo departir aq(ue)stas dezimas
    [19] suso nomeadas, ualia aq(ui)lo q(ue) mãdare) os chus muitos p(er) nõbro. Out(ro)ssi mãdo daq(ue)les q(ue) mia mãda an a departir ou todas aq(ue)lias cousas q(ue) suso su) nomeadas q(ue) si todos no) se podere) assunar ou no) q(ui)serem ou descordia for ont(r’e)les ualia aq(ui)lo q(ue) mãdare) os chus muitos p(er)
    [20] nõbro. Mando ainda q(ue) a raina e meu filio ou mia filia q(ue) no meu logar ouuer a reinar se a mia morte ouuer reuora e meus uassalos e o abade d’Alcobaza sen demorancia e sen (con)t(ra)dita lis den toda mia meiadade e todas as dezimas e as out(ra)s cousas suso nomeadas
    [21] e eles as departiã assi como suso e nomeado. E ssi a mia morte meu filio ou mia filia q(ue) no meu logar ouuer a reinar nõ ouuer reuora, mãdo empero q(ue) aq(ue)stes arcebispos e aq(ue)stes bispos departiã todas aq(ue)stas dezimas e todas aq(ue)stas out(ra)s cousas assi como suso e no-
    [22] meado. E a raina e me(us) uassalos e o abade sen demorãcia e sen (con)t(ra)dita lis den toda mia meiadade e todas as dezimas e as out(ra)s cousas q(ue) teiuere), assi como suso e dito. E ssi dar nõ li as q(ui)serem, rogo [o]s arcebispos e os bispos com’eu en eles (con)fio q(ue) eles o demãdem pe-
    [23] lo apostoligo e p(er) si. E rogo e prego meu senior o apostoligo e beigio a t(er)ra ante seus pees q(ue) pela sa santa piadade faza aq(ue)sta mia mãda seer (con)p(ri)da e aguardada, q(ue) nenguu nõ agia poder de uinir (con)t(ra) ela. E ssi a dia de mia morte meu filio ou mia filia q(ue) no
    [24] meu logar ouuer a reinar nõ ouuer reuora, mãdo aq(ue)les caualeiros q(ue) os castelos teen de mi en’as t(er)ras q(ue) de mi teem os me(us) riquos omees q(ue) os den a esses meus riq(uo)s omees q(ue) essas t(er)ras teiuere). E os meus riquos omees den’os a meu filio ou a mia filia q(ue) no
    [25] meu logar ouuer a reinar q(uan)do ouuer reuora, assi como os dariã a mi. E mandei fazer treze cartas cu) aq(ues)ta tal una come outra, q(ue) p(er) elas toda mia mãda segia (con)p(ri)da, das quaes ten una o arcebispo d(e) Bragaa, a out(ra) o arcebispo de Santiago, a t(er)ceira o arcebispo
    [26] de Toledo, a q(ua)rta o bispo do Portu, a q(ui)nta o de Lixbona, a sexta o de Coi)b(ri)a, a septima o d’Evora, a octaua o de Uiseu, a nouea o maestre do Te)plo, a dezima o p(ri)or do Espital, a undezima o p(ri)or de Santa Cruz, a duodecima o abade d’Alcobaza, a t(er)cia dezima facer guarda[r] en
    [27] mia reposte. E foru) feitas en Coinbria IIII.or dias por andar de Junio, E(ra) M.a CC.a La II.a.

    Testam(en)tum regis d(om)ni Adefonsi s(e)c(un)di

    [1] En’o nome de Deus. Eu rei don Afonso pela gracia de Deus rei de Portugal, seendo sano e saluo, tem(en)te o dia de mia morte a saude de mia alma e a proe de mia molier reina dona Vrr(aca) e de meus filios e de meus uassalos
    [2] e de todo meu reino fiz mia mãda p(er) q(ue) depois mia morte mia molier e meus filios e meus uassalos e meu reino e todas aq(ue)las cousas q(ue) Deus mi deu en poder sten en paz e en folgãcia. P(ri)meiram(en)te mã-
    [3] do q(ue) meu filio i)fan[te] don Sãcio q(ue) ei da reina dona Vrr(aca) aia meu reino enteiram(en)te e en paz. E sse este for morto sen semel, o maior filio q(ue) ouuer da reina dona Vrr(aca) aia o reino enteg(ra)me)te e en paz.
    [4] E sse filio baron nu) ouu(er)m(os), a maior filia q(ue) ouu(er)m(os) aia’o. E sse no te)po d(e) mia morte meu filio ou mia filia q(ue) deuier a reinar nu) ouuer reuora, seia en poder da reina sua madre e meu reino
    [5] seia en poder da reina e de meus uassalos ata cãdo aia reuora. E sse eu for morto, rogo o ap(osto)ligo como padre e senior e beio a t(er)ra an(te) seus pees q(ue) el receba en sa com(en)da e so seu defendim(en)to a reina
    [6] e meus filios e o reino. E sse eu e [a] reina formos mortos, rogoli e p(re)goli q(ue) os meus filios e o reino seiam en sa com(en)da. E mãdo da dezima dos morauidiis e dos dineiros q(ue) mi remas(er)um da parte de
    [6] meu padre q(ue) su) en Alcobacia e do outr’auer mouil q(ue) i pos(er)m(os) pora esta d(e)zima q(ue) seia partido pelas manos do arcebispo d(e) Bragaa e do de Santiago e do bispo do Porto e de Lisbona e de Coinbra e de
    [7] Uiseu e de Lamego e da Idania e d’Euora e de Tui e do tesoureiro de Bragaa. Out(ri)ssi mando das d(e)zimas das luitosas e das armas e doutras dezimas q(ue) eu tenio apartadas en tesouros per meu rei-
    [8] no q(ue) eles as departan al si como uiren por guisado. E mãdo q(ue) o abade d’Alcobacia lis de aq(ue)sta d(e)zima q(ue) el ten ou teiu(er) e eles as departan segu)do Deus como uiren por dereito. E mãdo
    [9] q(ue) a reina dona Vrr(aca) aia a meiadade de todas aq(ue)las cousas mouils q(ue) eu ouu(er) a mia morte, exetes estas d(e)zimas q(ue) mãdo dar por mia alma e as outras q(ue) tenio en uoontade por dar por mia alma
    [10] e non’as uiier a dar. E mãdo q(ue) se a reina dona Vrr(aca) morrer en mia uida q(ue) de todo meu au(er) mouil aia ende a meiadade. Da outra mia meiadade solten ende p(ri)meiram(en)te
    [11] mias deuidas todas e do q(ue) remas(er) facan ende tres partes e as duas partes aian meus filios e mias filias e departans’ antr’eles igualm(en)te. E da t(er)ceira o arcebispo d(e) Bragaa e u d(e) Sãtiago e u bispo do Porto e u de Lisbona e u d(e) Coinbra e u de Uiseu e u d’Euora facan ende desta guisa: q(ue) u q(ue)r q(ue) eu moira, q(ue)r en meu reino q(ue)r fora de meu reino, facan aduz(er) meu corpo p(er) mias c(us)tas a Alcobacia.
    [12] E mãdo q(ue) den a meu senior o papa ĪĪĪ m(o)r(auidiis), a Alcobacia ĪĪ m###r#. por meu an)iu(er)sario, a Santa Maria de Rocamador ĪĪ m#r#. por meu an)iu(er)sario, a Santiago d(e) Galiza ĪĪ CCC m#r#. por meu an)iu(er)sario, ou
    [13] cabidoo da Séé da Idania Ī m#r#. por meu an)iu(er)sario, ou moesteiro d(e) San Iorgi D. m##r#. por meu an)iu(er)sario, ou moesteiro d(e) San Uice)te d(e) Lisbona D. m#r#. por meu an)iu(er)sario, ous conigos d(e) Tui
    [14] Īm#r#. por meu an)iu(er)sario. E rogo q(ue) cada uno destes an)iu(er)sarios facan semp(re) en dia d(e) mia morte e facan tres comemoraciones en tres partes do ano e cada [d]ia facan cantar una missa por
    [15] mia alma por se)p(re). E se en mia uida der estes an)iu(er)sarios, mãdo q(ue) oren por mi come por uiuo atren mia morte e depois mia morte facan estes an)iu(er)sarios e estas come
    [16] moraciones assi como susu e nomeado, assi como fazen en outros logares u ia dei meus an)iu(er)sarios.
    [17] E mãdo q(ue) den ou maestre e ous fraires d’Euora D m#r#. por mia alma e ou com(en) dador e ous fraires de Palmela D m#r#. por mia alma. E mãdo q(ue) o q(ue) eu der daq(ue)sta mãda en mia uida q(ue) non’o busq(ue) ne)gu)u d(e)pois mia morte. E u q(ue) remas(er) daq(ue)sta mia t(er)cia
    [18] mãdo que seia partido igualm(en)te en ci)q(ue) partes das q(ua)es una den a Alcobacia u mãdo ieitar meu corpo. A outra ou moesteiro d(e) Santa …, a t(er)ceira ous Te)pleiros, a q(ua)rta ous Espitaleiros,
    [19] a q(ui)nta den por mia alma o arcebispo d(e) Bragaa e u d(e) Santiago e us ci)q(ue) bispos q(ue) susu nomeam(os) segu)do Deus. E den ende ous omees d’ordin d(e) mia casa e ous leigos a q(ue) eu n(on) galardo
    [20] ei seu s(er)uicio assi com’eles uiren por guisado. E as outras duas partes d(e) toda mia meiadade seian d(e)partidas igualm(en)te antre meus filios e mias filias q(ue) ouu(er) da reina dona Vrr(aca) assi co-
    [21] mo susu e nomeado. E mãdo q(ue) aq(ue)st’auer dos meus filios q(ue) o tenian aq(ue)stes dous arcebispos c(um) aq(ue)stes ci)q(ue) bispos ata q(ua)ndo aian reuora. E a dia de mia morte, se alguno d(e) meus filios ou-
    [22] uer reuora, aian seu au(er). E dos q(ue) reuora nu) ouueren mãdo q(ue) lis tenian seu au(er) ata q(ua)ndo aian reuora. E mãdo q(ue) q(ue)n q(ue)r q(ue) tenia meu tesouro ou meus tesouros a dia d(e) mia mor-
    [23] te q(ue) os de a departir a aq(ue)stes dous arcebispos e aq(ue)stes cinq(ue) bispos assi como susu e nomeado. E mãdo ainda q(ue) se s’asuar nõ pod(er)en ou nõ q(ui)s(er)en ou discordia for antr’aq(ue)stes a q(ue) eu mãdo
    [24] d(e)partir aq(ue)stas dezimas susu nomeadas, ualia aq(ui)lo q(ue) mãdare) os ch(us) muitos p(er) nõbro. Out(ri)ssi mãdo daq(ue)les q(ue) mia mãda an a d(e)partir ou todas aq(ue)las cousas q(ue) susu su) nomeadas q(ue) se
    [25] todos n(on) se pod(er)en asuar ou n(on) q(ui)s(er)en ou descordia for antr’eles ualia aq(ui)lo q(ue) mãdaren os ch(us) muitos p(er) nõbro. Mãdo ainda q(ue) a reina e meu filio ou mia filia q(ue) no meu logo ouuer a rei-
    [26] nar, se a mia morte ouu(er) reuora e meus uassalos e u abad(e) d’Alcobacia sen d(e)morancia e sen (con)tradita lis den toda mia meiadade e todas as d(e)zimas e as outras cousas susu nomeadas
    [27] e eles as departan assi como susu e nomeado. E se a mia morte meu filio ou mia filia q(ue) no meu logo ouu(er) a reinar nõ ouuer reuora, mãdo enp(er)o q(ue) aq(ue)stes arcebispos e aq(ue)stes bispos d(e)partã
    [28] todas estas d(e)zimas e todas estas cousas outras assi como suso e nomeado. E a reina e meus uassalos e u abade sen d(e)morancia e sen (con)tradita lis den toda mia meiadade e todas as dezimas
    [29] e as outras cousas q(ue) teiuerem assi como susu e dito. E se dar nu) las q(ui)s(er)en, rogo os arcebispos e os bispos com’eu en eles (con)fio q(ue) eles o demãden pelo ap(osto)ligo e p(er) si. E rogo e p(re)go meu senior
    [30] o ap(osto)ligo e beyio a t(er)ra ante seus pees q(ue) pela sa s(an)c(t)a piedade faca aq(ue)sta mia mãda seer (con)p(ri)da e aguardada, q(ue) ne)gu)u nu) aia pod(er) d(e) uenir (con)tra ela. E se a dia da mia morte
    [31] meu filio ou mia filia q(ue) no meu logo ouu(er) a reinar nu) ouu(er) reuora ma)do a aq(ue)les caualeiros q(ue) os castelos teen de mi en’ as t(er)ras que d(e) mi teen os meus ricos omees q(ue) os
    [32] den a esses meus ricos omees q(ue) essas t(er)ras teiu(er)en. E os meus ricos omees den’os a meu filio ou a mia filia q(ue) no meu logo ouu(er) a reinar q(ua)ndo ouu(er) reuora assi como os da-
    [32] rian a mi. E ma)dei faz(er) treze cartas cu) aq(ue)sta tal una como a outra q(ue) p(er) elas toda mia ma)da seia (con)p(ri)da, das q(ua)es ten una o arcebispo d(e) Bragaa, a out(ra) o arch(iepiscopo) de Santiago, a terceira
    [34] o arcebispo d(e) Toledo, a quarta o bispo do Porto, a q(ui)nta o d(e) Lisbona, a sex(ta) o d(e) Coi)bra, a septima o d’(E)uora, a octaua o d(e) Uiseu, a nona o maestre do Te)plo, a d(e)cima o p(ri)or do Espital, a u)d(e)ci-
    [35] ma o p(ri)or de Santa …, a duodecima o abade d’Alcobacia, a t(er)cia decima faco eu aguardar en mia resposte. E foron feitas en Coinbra IIII.or dias por ãdar d(e) Iunio E(ra) M.a CC.a L.a II.a.

    Búsqueda por internessss y eson. Fuentes:

    Arquivo Sonoro de Galicia
    Biblioteca virtual da literatura en galego
    Biblioteca Virtual Galega
    Centro de Linguística da U. de Lisboa
    Corpus de Referencia do Galego Actual
    Corpus Histórico do Português
    Corpus Informatizado do Português Medieval
    História da Língua Portuguesa em linha
    Instituto da Lingua Galega
    Internet Medieval Sourcebook
    O Tempo da Língua - Os mais antigos textos escritos em português
    Portal Galego da Língua - Notícias
    Ricardo da Costa - História Medieval
    Tesouro Medieval Informatizado da Lingua Galega
    Textos de Literatura Galega Medieval
    TILG Tesouro Informatizado da Lingua Galega
    Base de datos da Lírica profana galego-portuguesa
    BIBLIOTHECA AUGUSTAN (Bibliotheca Lusitana) http://www.fh-augsburg.de/~harsch/augustana.html
    Museu da Língua Portuguesa http://www.estacaodaluz.org.br/

  43. #43 Amerginh 21 de abr. 2006

    Pues parece que no es el más antiguo el de D. Monteagudo...

  44. #44 ainé 21 de abr. 2006

    Amerguinh…creo que me toy namorando de ti (será esa encantadora sensibilidad especial que tienes?) (ays!)

    A ver…lo de Tan ben nu es lo mismo que Tamén. A ver si te me vas a estar trabucando…ensíname a frase orixinal do texto ó que te refires en:
    Amerginh
    16/04/2006 23:41:10

    Gallego/castellano
    Tan ben / tan bien
    ”Me siento tan bien cuando estoy a tu lado que no quiero que te vayas”
    “Síntome tan ben ó teu carón que non quero que te vaias”

    Gallego/castellano
    Tamén / También
    “En la playa también se pueden recoger caracoles”
    “Na praia tamén podes recoller caramuxos”


    ...tu dirás
    ;)

  45. #45 ainé 21 de abr. 2006

    Fasme suar!! :-((

    Estu yé más latino que galego:
    [3] rio Portogal et abuim(us) nos illa de abios et paremtes nostros in ipsa uila p(er) suo terminum antigũ ubiq(u)e ea potueritis inuenire

    And...non yé lo mesmu "texto" que "documento"
    ***Os mais antigos textos escritos em português***


    Xa verás...estamos falando do mesmo: un dentro do espello e outro fora. (A cuestión está no "conceto"...deixame lerte con máis calma e xa che comento:

  46. #46 ainé 21 de abr. 2006

    Amerguinh....o artigo comeza deste xeito:

    "El documento más antiguo conocido en lengua gallega y hecho en Galicia..."

    Escomencemos por esa banda....

  47. #47 Amerginh 21 de abr. 2006

    Por suposto ainé, de isso já falamos fai dias, umha cousa é o "texto máis antigo em galego" e outra distinta é que seja o máis antigo "feito" nos límites da atual "Comunidade Autonómica de Galicia". Sobre isso já o tínhamos claro (creio). Mas ás vezes paréceme que no artigo, e na prensa que reproduz a presentaçao do Foro do Burgo... olvidarom-se

    Sob o primeiro texto, e muito antigo, o DOCUMENTO LATINO-PORTUGUÊS (1008), tal e coma dí o seu nome, e um texto latino con palavras e "dialectalizaçoes" próprias do romance do século IX, nom é própriamente dito, um texto em galego-portugués... "non ye lo mesmu mas ye interesante". Há muitos mais similares, pero posteriores (herdades, casais, partilhas, etc) este é o mais antigo dos que encontrei.

    O de Também... nom quero dizir que seja o mesmo "tam bem" e "também", sobre tudo hoje em día, mais a súa origem etimológica é issa. Um botom de mostra:

    MANUSCRITO SOBERANAS (S. XIV): Suite de Merlín

    (...) das cousas que auyã de uijr tanbẽ, come se elas fossen [...]osadores e cõpasadores (...)

    Esse tanbẽ (substutúase o "~" por n ou m segundo teu gosto) nom é um invento "reintegrata" :P

  48. #48 Amerginh 21 de abr. 2006

    Para que veas que o da etiomolia nom é invento meu (mais quijera eu :P).

    1. Segundo o Estraviz:

    Também adv. e conj. (1) Da mesma forma, igualmente. (2) Outrossim. interj. Designativa de contrariedade, estranheza. Var. Tamém [lat. tam + bene].

    2. Segundo a RAG:

    tamén adv. 1. Serve para incluír en algo que xa se expresou, con sentido positivo, unha idea ou cousa que pode ser semellante ou distinta. Se ti vas, tamén vou eu. Toca o piano e tamén o violín. CF. (Lat. tam + bene)

    3. Segundo a RAE:

    también.
    (De tan y bien).
    1. adv. m. U. para indicar la igualdad, semejanza, conformidad o relación de una cosa con otra ya nombrada.
    2. adv. m. Tanto o así.

    4. Segundo o Instituto Camões:

    também
    do Lat. tambene, tão bem
    adv., igualmente, da mesma forma, do mesmo modo: O Pedro tinha frio e a Mariatambém.; outrossim, além disso, ainda: Estavam tristes etambémdesanimados.; a verdade é que, na verdade: Chegava sempre tarde.Também, ninguém se importava.; diga-se de passagem, aliás: Comprou todos os que havia na loja -tambémeram só dois ou três..

    interj.,
    que significa descontentamento, estranheza ou protesto.


  49. #49 ainé 21 de abr. 2006

    Agora pon o de "tan ben"

  50. #50 Amerginh 21 de abr. 2006

    "Eu ainda diría máis"...

    Nom só os reintegratas usamos o "tambem". Há umha versão para "nom-reintegracionistas" que e própria do galego falado na Galiza: "tambén".

    Nom só se fala, tambem é escrita antes da "normalizaçom" do ILG-RAG, por ejemplo, na obra de X. Bóveda (pre-ILGA-RAG): http://www.consellodacultura.org/mediateca/pubs.pdf/xabier_boveda.pdf Podes atopar: "eran meditacións dunha minoría, pois alá tambén a eispresión d’a terra era un sentimento" ou "non viña só pra xuntar, senon tambén a dividir"

    Certo é que o proprio AGAL recoñece a validez na fala do "tamén" (como di o Estraviz, é umha "variante"), pero defende o uso do "m" por pura normativação.

  51. Hay 63 comentarios.
    1 2 página siguiente

Si te registras como usuario, podrás añadir comentarios a este artículo.

Volver arriba